پاسیاد پسر خاک
«پاسیاد پسر خاک» میراث اخلاقی، انقلابی و انسانی؛ روحانی وارستهای است که با سلوک و رفتار شخصیاش انسان ساز و تأثیرگذار بود و با منش و شخصیت خودساخته و بیریای خود دوست و دشمن را متوجه خود ساخته و همفکر و مخالف خود را پای بند لطف و مهربانی خود کرده است.
بسیار پیش میآید که در مواجهه با نام و نشان یک مرد یا زن محبوب و یا در یادکرد از قهرمانان و شخصیتهای مطرح انقلاب اسلامی و ایثارگران دوران جنگ تحمیلی، در مییابیم که اطلاعات و شناخت چندانی از زندگی آنها در دسترسمان نیست.
این سالها علیرغم تأکید و یادآوریهای زیاد بر اسامی شخصیتهای الگو و اسوه، شوربختانه شرح خواندنی دقیق و گویایی برای شناخت از احوال و رفتار آن شخصیتها و آشنایی با دوران زندگی آنها را پیدا نکرده و در اختیار نداریم.
فقدان زندگینامههای جامع و کاربردی بدون تردید کار شناخت و نزدیکی با چهرههای اصیل و پایمرد تاریخ معاصر را برای نسل جوان انقلاب اسلامی دشوار و دیریاب میسازد.
بهرهمند ساختن لایههای مختلف اجتماع از شرح دقیق وقایع مهم زندگی یک شخصیت، میتواند موجب آشنایی با انگیزهها، دستاوردها، چالشها و تجربیات زیسته او در سطوح مختلف زندگی شده و مخاطبان را با تأثیراتی که یک فرد بر جامعه و انسان های دیگر داشته آشنا کند.
حجتالاسلام والمسلمین سیدعلیاکبر ابوترابیفرد (۶ شهریور ۱۳۱۸ – ۱۲ خردا د۱۳۷۹)، از جمله چهرههای درخشان مبارزه و مقاومت در دوران معاصر انقلاب اسلامی ایران است، که به عنوان یک روحانی مبارز و آزاده از محبوبیت و جایگاه ویژهای برخوردار است. ایشان که «سید آزادگان» اسرای ایرانی در دوران جنگ تحمیلی هشت ساله لقب گرفته، بهعنوان الگویی از صبر، تواضع و انساندوستی در سختترین شرایط، یعنی دوران اسارت در اردوگاههای حکومت حزب بعث در کشور عراق شناخته میشود. رفتار نیکو، روحیه مقاوم و رویکرد پدرانه و همراه با تواضع نسبت به دیگر اسیران، ایشان را به عنوان اسوهای برجسته و پرآوازه در میان آزادگان دوران دفاع مقدس مطرح ساخته است.
حدود شانزده سال قبل در پاییز سال ۱۳۸۸ آقای محمد قبادی از محققان و نویسندگان جوان دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری حاصل پژوهش پر حوصله و شش ساله خود در مورد سید آزادگان ایرانی را در کتابی با عنوان «پاسیاد پسر خاک» زندگی و زمانه حجتالاسلام والمسلمین سیدعلیاکبر ابوترابیفرد توسط انتشارات سوره مهر منتشر نمود.
امروز جای خرسندی دارد که کتاب «پاسیاد پسر خاک»، علاوه بر اقبال خوانندگان که تاکنون موجب هشت نوبت تجدید چاپ اثر شده، در قالب زندگینامه پژوهشی و مستند فرصت و امکان آشنایی مخاطبان با فراز و فرودهای خاص یک زندگی پرتکاپو و سراسر مبارزه از جانب مردی نستوه و مقاوم را فراهم آورده است.
نباید فراموش کرد که این کتاب در بهمن ماه ۱۳۸۹ و در اختتامیه بیستوهشتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بخش ایثار و شهادت تقدیر شده، و همینطور در نوزدهمین هفته کتاب جمهوری اسلامی در آبان ماه ۱۳۹۰ نیزمورد تجلیل قرار گرفته است.
این روزها در ایام سالگرد بازگشت آزادگان به میهن اسلامی، در مسیر شناسایی و معرفی آثار و منابعی که زندگی و شخصیت سیدعلی اکبر ابوترابی فرد را بازتاب دادهاند، کتاب «پاسیاد پسر خاک» از آثار ارزشمند و خواندنی برای آشنایی با روند زندگی، مبارزات، اسارت و فعالیتهای ایثارگرانه سیدالاسرای ایرانی به حساب میآید.
این اثر در مقایسه با آثاری که تا زمان نشر کتاب در دهه هشتاد و یا حتی در ۱۵ سال اخیر در باب زیست و زندگی سید آزادگان ایرانی منتشر شدهاند، اثری کاملاً قابل اعتنا و اعتماد شکل گرفته است. این کتاب از دو بخش اصلی شکل گرفته است. بخش اول، به زندگی خانوادگی، تحصیلات حوزوی، مبارزات سیاسی و ارتباط ابوترابی با شخصیتهایی چون شهید سیدعلی اندرزگو طی دوران پیش از انقلاب اسلامی پرداخته است و بخش دوم نیز به مهمترین و تأثیرگذارترین مقطع زندگی او یعنی دوران حضور در جبهههای نبرد و مقابله با تهاجم ارتش بعثی عراق و سپس اسارت نزدیک به ده ساله در زندانها و اردوگاههای عراق اختصاص یافته است.
در این دو بخش از کتاب «پاسیاد پسر خاک» میتوان با سیر زندگی و دوران کودکی و نوجوانی، تحصیلات کلاسیک و حوزوی، حضور و فعالیت در عرصههای سیاسی در قم، نجف و تهران مرحوم سیدعلیاکبر ابوترابی آشنا شده و سپس روایت مهمترین فرازها و مسائل بعد از انقلاب اسلامی چون حضور در ستاد جنگهای نامنظم، دوران ده ساله اسارت، نمایندگی مقام معظم رهبری در امور آزادگان و دو دورهی نمایندگی مجلس شورای اسلامی را دنبال کرد.
از نقاط قوت برجسته و ارزشمند کتاب، دقت محققانه نویسنده برای مستندنگاری است. محقق کوشیده با استفاده از اسناد، نقلقولها و خاطرات دست اول، تصویری واقعگرایانه و ملموس از زنده یاد ابوترابی ارائه دهد.
به آقای محمد قبادی میبایست تبریک گفت که هوشمندانه نقشآفرینی سیدعلی اکبر ابوترابی را بر سیر وقایع انقلاب، جنگ و اسارت را بیان کرده و بیآنکه در پی نگارش متن ادبی و یا داستانی کردن خاطرات باشد، رخدادهای پیرامون شخصیت و منش سیدعلی اکبر را از کودکی تا زمان وفات را بازگو کرده است. وابستگی و استفاده پژوهشی از آثار منتشر شده در مورد سیدعلی اکبر ابوترابی در کتاب پاسیاد پسر خاک کم نیست. اما گزینش و چینش منتخبی از آثار پیشین، از تدوین، تنظیم و ارائهای هنرمندانه برخوردار است که موجب شوق و انگیزه مخاطب برای مطالعه اثر میشود.
«پاسیاد پسر خاک» میراث اخلاقی، انقلابی و انسانی؛ روحانی وارستهای است که با سلوک و رفتار شخصیاش انسان ساز و تأثیرگذار بود و با منش و شخصیت خودساخته و بیریای خود دوست و دشمن را متوجه خود ساخته و همفکر و مخالف خود را پای بند لطف و مهربانی خود کرده است.
مردی که قریب ۱۰ سال اسارت در زندانهای رژیم بعث عراق را با هنرمندی و توانمندی تحمل کرد و نهتنها در مقابل دشمن شکسته و تسلیم نشد، بلکه به نمادی از استقامت و امید برای همرزمان و رزمندگان جوان ایرانی تبدیل شد. او در اردوگاههای اسرا چون چراغی در تاریکی به همرزمانش نور امید و روحیه میبخشید و با ایمان راسخ و رفتار انسانیاش حتی نگهبانان دژخیم بعثی را تحت تأثیر قرار میداد. شخصیتی که پس از بازگشت از اسارت، همچنان پرچمدار خدمت و عدالت و زیست مردمی بود و در عرصههای سیاسی و اجتماعی، وفادار به آرمانهای اصیل انقلاب اسلامی باقی ماند.